با علل و درمان آفت دهان و زبان آشنا شوید

علت و درمان آفت دهان و زبان

 یکی از قویترین عضلات بدن زبان است. ما بوسیله ی زبان می توانیم صحبت کنیم، غذا بخوریم و مزه های گوناگون را از هم تشخیص دهیم، به دلایل مختلفی ممکن است بر روی سطح زبان تورم و یا زخمی دیده شود .ما در این مطلب شما را با دلایل و درمان آفت دهانوزبان آشنا می کنیم.

 

آفت دهان چیست؟

 

آفت دهانی در واقع زخمی سطحی، کوچک و خوش خیم است که معمولا در بافت نرم داخل دهان یا لب ها، زیر زبان و روی غشاء لثه ایجاد می شود. آفت دهان را زخم آفتی هم می گویند. اغلب اندازه ی این نوع زخم از یک سانتی متر تجاوز نمی کند .

 

آفت دهان معمولا زخمی گرد یا بیضی شکل، سفید یا زرد رنگ است که دورتادور آن قرمز شده باشد. ممکن است مدت کوتاهی پیش از آنکه دچار آفت دهانی شوید، محیط دهان تان دچار سوزش یا خارش شود. از طرفی، باید بدانید که آفت دهانی برخلاف تاول هایی که در اثر تب شدید در دهان ایجاد می شود یا زخم های با منشاء سرماخوردگی مثل تبخال، هرگز خارج از دهان ایجاد نشده و به هیچ وجه مسری نیستند. با این حال، این نوع زخم می تواند بسیار دردناک باشد یا بسوزد؛ به ویژه هنگام غذاخوردن یا صحبت کردن .

 

انواع آفت دهان

 

 

آفت دهان به سه نوع اصلی کوچک (مینور)، بزرگ (ماژور) و هرپتی فرم تقسیم می شود .

 

 

آفت کوچک

 

 

آفت کوچک شایع ترین نوع آفت است و زخم کوچک دایره ای یا بیضی شکلی است که بدون باقی گذاشتن جای زخم ظرف یک تا دو هفته بهبود می یابد. آفت کوچک داخل گونه، روی لب، زبان و لثه و در موارد نادر در سقف دهان ایجاد می شود. اکثر این زخم ها به اندازه نوک مداد است و گاهی به صورت گروهی یا خوشه ای دیده می شود. هر بار چهار تا شش آفت به صورت همزمان ایجاد می شود .

 

 

آفت بزرگ

 

 

آفت بزرگ از نوع آفت کوچک، بزرگ تر و عمقی تر است، لبه های نامنظم دارد و بهبود آن بیش از 6 هفته طول می کشد. آفت بزرگ دهان جای زخم بلندمدتی را باقی می گذارد، در مقایسه با آفت کوچک شدیدتر است و التیام آن زمان بیشتری می برد. هر گونه آفتی که بیشتر از سه هفته در دهان باقی بماند باید توسط دندانپزشک معاینه شود. آفت های بزرگ معمولاً نزدیک لوزه ها دیده می شود و بیمار متحمل درد زیاد، به ویژه هنگام بلع می شود. هر بار معمولاً فقط یک آفت بزرگ ایجاد می شود .

 

آشنایی با علت، علائم و درمان قطعی آفت دهان و زبان  

آفت هرپتی فرم

 

 

آفت هرپتی فرم به بزرگی نوک سوزن است و در گروه های 10 تا 100 تایی عموماً در بین بزرگسالان دیده می شود. این نوع زخم دهانی لبه های نامنظم دارد و غالباً بدون باقی گذاشتن جای زخم پس از یک تا دو هفته بهبود می یابد .

 

 

دلایل

 

 

تصور می شود که آفت زبان و دهانی جزئی و ضعیف به دلیل آسیب سیستم دفاعی بدن به غشای مخاطی به وجود می آید. این آفت های دهانی می توانند در موارد زیر پدیدار شوند :

 

 

در هنگام آسیب دیدگی های جزئی مانند زمانی که به طور تصادفی زبان گاز گرفته می شود و یا به وسیله مسواک به دهان ضربه وارد می شود .

 

 

در هنگام استرس

 

 

بعد از خوردن غذاهای مشخصی

 

 

در زمان تغییرات هورمونی برای مثال در زمان های مشخصی از چرخه ی قاعدگی زنان

 

 

در هنگام کمبود مواد مغذی مانند ویتامین B 12 و یا آهن و اسیدفولیک

 

 

دیگر انواع آفت دهانی می تواند به دلایل زیر به وجود بیایند :

 

 

آسیب دیدگی، برای مثال آسیب های ناشی از دندان مصنوعی و یا سایش نوک دندان ها

 

 

ویروس ها شامل ویروس هرپس سیمپلکس (تب خال) و یا وارسیلا زوستر که باعث به وجود آمدن آبله مرغان و زونا می شود .

 

 

حساسیت به غذا و یا دارو

 

 

مشکلات گوارشی مانند بیماری سیلاک و یا کورن

 

 

ترک کردن سیگار

 

 

سرطان دهان (بسیار نادر)

 

 

رادیوتراپی در اطراف سر و گردن

 

 

علائم آفت دهان

 

 

علائم زیر می تواند نشان دهنده وجود آفت دهان باشد :

 

 

زخم دردناک یا داخل دهان، روی زبان، نرمکام (بخش عقبی سقف دهان) یا داخل گونه ها

 

 

زخم گرد، سفید یا خاکستری رنگ با کناره یا لبه قرمز

 

 

آفت های شدید دهان با علائم زیر همراه است :

 

 

تب

 

 

تنبلی جسمی

 

 

متورم شدن غدد لنفاوی

 

 

نشانه های استوماتیت آفتی عودکننده

 

 

استوماتیت (ورم) آفتی عود کننده عارضه شایعی است که به ایجاد مکرر آفت دهان در کودکان و جوانانی گفته می شود که از سلامت عمومی مناسبی برخوردار هستند. دلیل این ناراحتی مشخص نیست، اما عفونی نیست و به نظر نمی رسد ارثی باشد .

 

 

تشخیص آفت دهان

 

 

آزمایش خون جهت شمارش سلول های خونی، بررسی میزان آهن، اسیدفولیک و ویتامین B12 لازم است انجام گیرد .

 

 

باید افرادی که مرتباً و به تعداد زیاد آفت می زنند، جهت شناسایی عامل و بیماری های زمینه ای مستعد کننده، تحت معاینات کامل تری قرار گیرند .

 

 

کشت زخم تا بتوان آفت را از زخم هرپسی (ویروس تبخال) افتراق داد، یا احیاناً اگر عفونت باکتریایی ثانویه وجود داشته باشد آن را تشخیص داد .

 

 

در چه کسانی احتمال ابتلا به آفت بیشتر است

 

 

هر فردی ممکن است دچار آفت شود، 20 درصد از جمعیت جهان، یک بار یا بیشتر دچار آف دهان می شوند. علت آفت دهان معمولا در دوران کودکی و یا کهنسالی روی می دهد و بیشتر در زنان دیده می شود . جالب است بدانید که اگرچه دود سیگار بسیاری از مشکلات پوستی و دهانی را بدتر می کند اما ممکن است، از دهان در برابر آفت ها محافظت کند .

 

 

زخم های دهانی یا آفت دهان انواع و دلایل مختلفی دارند . علت آفت دهان هنوز شناخته نشده اما از متداول ترین زخم هاست که طی دوره زمانی تکرار می شود. این آفت ها معمولا بدون هیچ درمانی 10 الی 14 روز طول می کشد تا بهبود یابد . شست و شوی دهان و برخی داروها درد شما را تسکین می دهند و به زخم شما کمک می کند تا سریعتر بهبود یابد .

 

 با علت، علائم و درمان قطعی آفت دهان و زبان آشنا شوید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود

آفت دهانی بسیار دردناک به کمک مسکن های قوی درمان می شود. این آفت ها ممکن است نشانه ای از یک عفونت ویروسی باشند. اگر فردی به طور مداوم به آفت های دهانی دچار شد ممکن است از کمبود مواد مغذی رنج ببرد و یا به بیماری سیلاک مبتلا باشد .

 

 

آفتی که با گذشت 3 هفته از بین نرفت و ظاهری غیرمعمول داشت باید به پزشک نشان داده شود. در مواردی نادر این آفت نشانه سرطان دهانی هست. اگر سرطان دهان زود تشخیص داده شود می تواند به خوبی درمان شود. سرطان دهان در موارد زیر رایج تر است :

 

 

• مردان

   

• کسانی که بیش از 45 سال سن دارند .

   

• کسانی که به شدت به سیگار اعتیاد دارند .

   

آفت هایی که در کنار دهان و در دیگر قسمت های بدن به وجود می آیند ناشی از بیماری های مربوط به دهان، دست وپا و یا بیماری های آمیزشی هستند. اگر کسی به این نوع آفت دچار شد باید به پزشک مراجعه کند تا بیماری او به درستی تشخیص داده شود و درمان شود .

 

 

گزینه های درمان آفت دهان

 

 

درد ناشی از آفت دهان معمولاً ظرف چند روز کمتر می شود و زخم ها معمولاً بدون درمان طی حدود یک یا دو هفته بهبود پیدا می کنند. در صورتی که زخم ها بزرگ، دردناک یا ماندگار باشند، ممکن است نیاز به کمک یک متخصص باشد .

 

 

مراقبت از خود

 

 

آفت دهان معمولاً نیاز به مداخله پزشکی ندارد، اما در صورتی که عفونت دلیل زمینه ای آن باشد، می توان داروهایی را تجویز کرد. به غیر از آن، اگر زخم بیش از حد بزرگ شود و مشکل آفرین باشد، می توان برای بستن اجباری زخم از سوزاندن استفاده کرد. خوشبختانه، بیشتر اوقات درمان به معنی آرام نگه داشتن زخم است بطوری که خود به خود بهبود پیدا کند. در ادامه گزینه هایی برای خلاص شدن از آفت زبان و دهان ارائه شده است .

 

 

• شست شو : آفت اساساً نوعی زخم باز است، بنابراین تمیز نگه داشتن آن در حین بهبودی مهم است تا از بروز عوارض جلوگیری کرد. برای این منظور می توان از آب نمک برای شستن دهان استفاده کرد. همچنین می توانید از دهان شویه های حاوی بی کربنات سدیم استفاده کنید .

   

• خمیر : هیدروکسید منیزیم، دهان شویه حاوی بی کربنات سدیم یا نمک را می توان برای تهیه ی نوعی خمیر و مالیدن بر روی زخم استفاده کرد. این کار ناراحت کننده می باشد اما می تواند باعث تسکین زخم شود. این خمیر باید با یک گوش پاک کن استفاده شود و بهتر است از بلعیدن آن پرهیز کنید .

   

• دهان شویه ضد میکروبی : دهان شویه ضد میکروبی به از بین بردن هر گونه میکروارگانیزم مانند باکتری ها، ویروس ها یا قارچ هایی که ممکن است در صورت عدم مسواک زدن صحیح دندان ها باعث عفونت دهان شوند، کمک می کند .

   

درمان آفت با لیزر

 

 

یک راه درمان آفت دهان ، بهره گیری از لیزر است . درمان آفت دهان با لیزر دارای مزایای زیر است :

 

 

انرژی لیزر ویروسی که باعث آفت شده است را از بین می برد .

 

 

تسکین آفت فوری و بصورت عمقی است .

 

 

مانع از پیشروی ضایعه پس از درمان می گردد .

 

 

بهبودی سریع بدون ناراحتی بیشتر

 

 

درمان تنها چند دقیقه و بدون بی حسی طول می کشد .

 

 

 

 

درباره علت، علائم و درمان قطعی آفت دهان و زبان بیشتر بدانید

دارو

 

 

اگر زخم باعث درد و ناراحتی قابل توجه شده باشد، پزشک دارویی را برای کمک به تسکین علائم تجویز خواهد کرد. در صورتی که ترجیح بدهید، داروهای متعددی که برای درمان های زخم ها استفاده می شوند را می توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد. در مورد اینکه کدام دارو برای شما مناسب تر است، با مسئول داروخانه مشورت کنید. برخی ژل های زخم دهان برای کودکان زیر 16 سال مناسب نیستند. برخی از داروهای مورد استفاده برای آفت دهان شامل موارد زیر می باشند .

 

 

مسکن ها

 

 

در صورتی که زخم دهان دردناک باشد، ممکن است پزشک داروی مسکنی را تجویز کند که می توان بطور مستقیم بر روی زخم استفاده کرد. پزشک معمولاً داروی بنزیدامین را تجویز می کند که می توان بصورت دهان شویه یا اسپری مورد استفاده قرار داد. نوع دهان شویه ی بنزیدامین ممکن است برای اولین بار باعث سوزش شود، اما با استفاده ی مداوم برطرف خواهد شد. هرچند اگر این سوزش ادامه یابد، با مسئول داروخانه یا پزشک خود مشورت کنید .

 

 

همچنین بخوانید : از علت تا درمان آفت دهان

کورتیکواستروئید

 

 

کورتیکواستروئید دارویی است که باعث کاهش التهاب (تورم) می شود. داروهای زخم دهان حاوی دوز کمی از کورتیکواستروئید هستند که معمولاً برای کم کردن التهاب کافی است. کاهش التهاب زخم ها باعث می شود که کمتر دردناک باشند. بهتر است به محض تشکیل زخم های دهان استفاده از داروی کورتیکواستروئید را آغاز کرد .

 

 

با اینکه این درمان ها بطور موثری تورم و ناراحتی آفت های موجود در دهان را کاهش می دهند، اما احتمال بروز آفت های جدید در دهان را در هر زمانی پس از در مان کاهش نخواهند داد .

 

 

دهان شویه های کلرهگزیدین

 

 

این نوع دهان شویه ها حاوی عناصری هستند که به درمان آفت زبان و دهان و دیگر بیماری های مشابه کمک می کنند. این دهان شویه ها حاوی مقادیری داروی بی حسی موضعی، آنتی بیوتیک و آنتی هیستامین هستند .

 

 

بی حسی موضعی

 

 

این داروی بی حسی قبل از خوردن و آشامیدن به محل آلوده به آفت تزریق می شود تا از درد بیشتر جلوگیری کند. از نمونه های این دارو می توان به لیدوکائین اشاره کرد .

 

 

ویتامین های مکمل و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی

 

 

اگر فرد از کمبود ویتامین های ضروری مانند ویتامین ب 12، آهن و فولیک اسید رنج ببرد این داروها برای وی تزریق می شود . داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی فقط در صورت بروز آفت های دهانی شدید و دردناک تجویز می شوند .

 

 

درمان هورمونی

 

 

درمان هورمونی برای زنانی که در زمان های مشخصی در چرخه ی قاعدگی خود دچار آفت دهانی می شوند تجویز می شود. به این منظور از داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری استفاده می شود .

 

 

چگونه به سرعت از شر آفت های روی زبان خلاص شوید؟

 

 

1 - بابونه

 

 

بابونه به داشتن اثرات مثبت زیاد، معروف است. اول از همه، باعث القای خواب می شود. همچنین می تواند افراد را به طور کلی آرام تر کند. صرف نظر از این، بابونه به این هم معروف است که برای گوارش مفید است. بهترین چیز در مورد چای بابونه این است که می تواند به سادگی التهاب را کاهش دهد و می تواند در زودترین زمان ممکن التهاب را از بین ببرد .

 

 

یک کیسه چای بابونه آماده کرده و آن را درون یک فنجان آب داغ قرار دهید .

 

 

صبر کنید تا کیسه ی چای دم بکشد .

 

 

سعی کنید وقتی چای کمی سرد شد، آن را درون دهان بگردانید تا بتواند با آفت ها تماس پیدا کند .

 

 علائم و درمان آفت دهان و زبان  

2 - از روغن نارگیل برای خلاص شدن از آفت های روی زبان استفاده کنید

 

 

احتمالاً پیش از این با روغن نارگیل و کارهای مختلفی که می تواند انجام دهد، آشنا شده اید. روغن نارگیل، مورد علاقه ی بسیاری از مردم است، فقط به این خاطر که خوشمزه است و خواص ضد میکروبی و ضد التهابی دارد .

 

 

روغن نارگیل را در یک ظرف کوچک آماده کنید .

 

 

از یک گوش پاک کن استفاده کرده و روغن نارگیل را مستقیماً روی آفت ها قرار دهید .

 

 

این کار را چندین مرتبه انجام دهید و سپس نتایج آن را خواهید دید .

 

 

3 - عسل

 

 

عسل نیز ماده ی دیگری است که بسیاری از مردم آن را دوست دارند، چون صرف نظر از این نکته که مزه ی خوبی دارد، ویژگی های بسیاری نیز دارد که می توانند باعث عملکرد خوب آن شوند. عسل، خواص ضد التهابی دارد اما به خاطر داشته باشید که باید عسل ارگانیک انتخاب کنید چون می تواند کارهای زیادی انجام دهد .

 

حتماً در ابتدا با آب گرم غرغره کنید .

 

 

مقدار زیادی عسل روی آفت ها قرار دهید .

 

 

این کار را 2 تا 3 بار در روز انجام دهید. به خاطر داشته باشید که باید این کار را تا زمان دیدن برخی تغییرات، ادامه دهید .

 

 

4 - از فلفل قرمز برای خلاص شدن از آفت های روی زبان استفاده کنید

 

 

شاید بسیاری از مردم از دیدن فلفل قرمز در اینجا تعجب کنند اما فلفل قرمز حاوی کپسایسین است که می تواند در خلاصی از دردی که به خاطر آفت ها ایجاد شده، بسیار کمک کند. شاید دوست نداشته باشید این کار را انجام دهید اما یادتان باشد که این کار می تواند کمک زیادی به شما کند .

 

 

آب گرم را با فلفل قرمز آسیاب شده مخلوط کنید .

 

 

دقت کنید که فقط به میزانی فلفل قرمز اضافه کنید که زیاد تند نباشد .

 

 

آنها را با هم مخلوط کنید تا یک خمیر تشکیل دهند .

 

از گوش پاک کن برای قرار دادن مستقیم آن روی آفت استفاده کنید .

 

2 تا 3 مرتبه در روز این کار را تکرار کنید .

 

5 - آلوئه ورا

 

بسیاری از افراد هستند که می دانند آلوئه ورا، احتمالاً به دلیل خواص آرام بخش بودن آن، چقدر سریع می تواند در خلاصی از آفت های دهانی مؤثر باشد. آلوئه ورا می تواند تضمین نماید دردی که دارید به خاطر آفت ها حس می کنید، از بین خواهد رفت .

 

 

ژل آلوئه ورا را تهیه نموده و در آب حل کنید .

 

 

زمانی که با موفقیت آن را مخلوط کردید، با آن غرغره کنید .

 

این کار باید حدوداً 3 مرتبه در روز انجام شود .

 

6 - پودر زاج

 

 

به طور کلی کاری که پودر زاج می تواند انجام دهد، تضمین این است که ناحیه ی آفت، همیشه خشک خواهد بود. این کار التیام را تسهیل می کند و تضمین می نماید که آفت هایتان بعد از مدتی از بین خواهند رفت. به خاطر داشته باشید که قرار نیست مقدار زیادی پودر زاج استفاده کنید چون می تواند برایتان بد باشد .

 

 

پودر زاج را که به اندازه ی یک نخود است را روی آفت قرار دهید .

 

 

حتماً به مدت یک دقیقه صبر کنید .

 

 

زاج را با بزاق تان تف کنید. توصیه نمی شود که زاج را با آب شستشو دهید .

 

 

بعد از یک روز، درد ایجاد شده توسط آفت از بین خواهد رفت .

 

 

7 - از ماست برای خلاص شدن از آفت های روی زبان استفاده کنید

 

 

باید یادتان باشد که یک محیط کشت زنده در ماست وجود دارد و این نکته به تنهایی، آن را برای استفاده در آفت ها، عالی می سازد. استفاده از ماست، باکتری هایی که می توانید در معده تان پیدا کنید و همچنین باکتری هایی که در دهانتان یافت می شوند را متعادل می سازد. انجام این کار کمک می کند تا در کوتاه ترین زمان ممکن از شر آفت خود خلاص شوید. ماستی پیدا کنید که انبوهی از باکتری های زنده داشته باشد تا آن را مؤثرتر سازد .

 

 

باید حداقل سه مرتبه در روز ماست بخورید. می توانید یک فنجان ماست را تقسیم کرده و در کل روز میل کنید. همچنین می توانید کمی عسل به آن اضافه کنید تا طعم آن را بهتر کنید اما انجام این کار اختیاری است .

 

 

رژیم غذایی آفت دهان

 

 

به هنگام بهبود آفت، هر چقدر می توانید مایعات بنوشید و یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید .

 

 

برای کم کردن درد، مایعات را با نی بنوشید. مواد غذایی که کمتر باعث ایجاد درد می شوند عبارتند از:شیر، ژلاتین مایع، ماست و بستنی .

 

 

آیا آفت دهان قابل پیشگیری هستند؟

 

 

با اینکه هیچ درمانی برای آفت دهان وجود ندارد و اغلب عود می کنند، اما می توانید تعداد دفعات بروز آنها را با رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان کاهش دهید :

 

 

پرهیز از مواد غذایی که باعث تحریک دهان می شوند، از جمله غذاهای ادویه دار یا اسیدی

 

 

پرهیز از تحریک دهان با جویدن آدامس

 

با درمان طبیعی آفت دهان و زبان آشنا شوید

مسواک زدن با مسواک نرم بعد از وعده های غذایی و نخ دندان کشیدن بطور روزانه تا دهان از وجود ذرات غذایی که ممکن است باعث تحریک زخم شوند، خالی گردد .

 

 

برخی از داروها می تواند منجربه ایجاد زخم آفت شوند :

 

 

• نیکوراندیل

   

• داروهای ضد التهابی نظیر ایبوپروفن

   

• جایگزین های خوراکی نیکوتین تراپی

   

• برخی قرص های مشخص که باید در دهان ابتدا حل شوند مثل آسپیرین

   

• برخی مواد مخدر نظیر کوکائین

   

آفت را با مشکلات دهانی دیگر اشتباه نگیرید

 

 

برخی بیماران با مشاهده ی هر نوع ضایعه ای در دهان، آن را آفت تلقی می کنند. معمولا آفت ها با مشکلات زیر اشتباه گرفته می شوند :

 

 

- سرطان حفره ی دهان که باعث بروز زخم های دهانی می شود. این زخم ها الزاما دردناک نیستند .

 

 

- هرپس یا همان تبخال بخصوص در کودکان که باعث بروز جوش های ریز در دهان می شود .

 

 

- زخم های تروماتیک مانند سوختگی، مخاط آسیب دیده دهان بعد از مسواک زدن محکم .

 

 

- توموهای خوش خیم دهان که در اثر تغییرات هورمونی مانند بلوغ، بارداری و غیره ایجاد می شوند .

 

- قارچ های دهانی

منبع : azarnews